Kiedy słyszysz u sąsiadów krzyki, płacz dziecka, awanturę: co robić? Podpowiadamy.

Jeśli znasz osobę doświadczającą przemocy, niżej znajdziesz porady w jaki sposób jej pomóc. 

Podejmując reakcję na przemoc musisz wiedzieć trzy rzeczy:

Po pierwsze – zawsze warto reagować! Sprawca, widząc, że pokrzywdzona ma wsparcie, może poczuć się mniej pewnie i zaprzestać przemocy. Reagowanie osób z zewnątrz to dla niego sygnał, że przekroczył dopuszczalne granice.

Po drugie – wzywając pomoc, dajesz sygnał, że słyszysz, co się dzieje w domu i nie pozostajesz obojętna/obojętny!

Po trzecie – interwencja policji może spowodować przerwanie przemocy  i uruchomienie pomocowej procedury, która pomoże pokrzywdzonej.

Jak reagować?

 Bez względu na to, czy wiesz, czy też nie, u których sąsiadów jest awantura:

• zadzwoń na policję pod 101  lub 112  i zgłoś przemoc. Wszystkie telefony są bezpłatne i czynne całą dobę!
  UWAGA: numer Niebieskiej Linii NIE JEST numerem alarmowym.

Jeśli wiesz, gdzie to jest – podaj informację o lokalizacji (numer domu i mieszkania). Jeśli nie, podaj przybliżoną lokalizację. Możesz zgłosić sprawę anonimowo, nie podając swoich danych. Zawiadamiając o niepokojących obserwacjach, należy przedstawić funkcjonariuszowi jak najwięcej faktów – co słyszysz.

Znasz sąsiadkę?

• Sprawdź, czy istnieje sposób, aby skontaktować się z nią i czy wszystko u niej w porządku.
  
• Możesz do niej zadzwonić, zaproponować jakiś kod – słowo, które zasygnalizuje, że potrzebuje pomocy. Na przykład umów się z nią, że jeśli użyje w rozmowie tobą słowa „tulipany”, to będzie dla ciebie znak, że masz zawiadomić policję. Potwierdź, zadając pytanie, czy masz wezwać policję. Wtedy wystarczy, że sąsiadka odpowie twierdząco.
  
• Nie rozmawiaj z partnerem/mężem sąsiadki na ten temat, nie interweniuj bezpośrednio u niego, ponieważ może to narazić na ryzyko ją i ciebie.
  
• Jeśli spotykasz sąsiadkę na klatce, w sklepie, przed blokiem – powiedz jej, że słyszysz awantury i chcesz jej pomóc. Możesz podać numer do Niebieskiej Linii 0 466 901 702 Dzwoniąc na naszą Niebieską Linię można uzyskać wsparcie i poradę, jak i gdzie szukać pomocy w każdej sytuacji dotyczącej przemocy domowej. Niebieska linia nie jest jednak numerem alarmowym i działa w określonych godzinach.  

• Jeśli jesteś na to gotowa/gotowy, podaj kontakt do siebie. Możesz też zaproponować np. opiekę nad dziećmi, kiedy ona chce iść na policję, do lekarza/szpitala, na obdukcję. Albo że przetrzymasz jej rzeczy w domu, jeśli ona zdecyduje się odejść / uciec.
  
• Daj tyle pomocy, ile w tej chwili możesz. Jeśli będzie to podanie namiarów na instytucje czy organizacje, to jest jak najbardziej w porządku. Jeśli możesz zaoferować coś więcej, pamiętaj, by nie było to ponad Twoje siły i możliwości.

! Pamiętaj 

• Osoba doświadczająca przemocy może wielokrotnie wracać do sprawcy i równie wiele razy potrzebować pomocy. Może też zaprzeczać, bronić sprawcy, szukać wymówek i uzasadnień. Kobiety doznające przemocy często wstydzą się tego, że jej doświadczają i czują się winne.
  
• Nie osądzaj, nie wywieraj nacisków, nie niecierpliw się. W przemocowej relacji działają bardzo silne mechanizmy psychiczne, które osobom bez takich doświadczeń mogą się wydać zupełnie niezrozumiałe. To nie oznacza, że twoja pomoc nie jest potrzebna.
  
• Próba rozwiązania przemocowej relacji może budzić w kobiecie obawę, niepewność (np. finansową), może to postrzegać jako zbyt trudne. Rolą świadka/ świadkini jest przedstawić możliwości – namiary na miejsca, gdzie udzielona zostanie pomoc, ale (o ile nie ma zagrożenia zdrowia i życia) nie naciskać, nie nalegać na podjęcie natychmiastowych kroków. To powinna być jej decyzja.
  

Jeśli masz wątpliwości, co zrobić:

• zadzwoń do Niebieskiej Linii: 0 466 901 702 (po polsku)
• lub napisz  epe.bruksela@gmail.com
• w przypadku gdy partner jest brutalny, należy zadzwonić na 101 lub 112

(Porady dotyczące pomocy w nagłych przypadkach oparłyśmy o wiadomości zamieszczone na stronie Fundacji Feminoteka /www.feminoteka.pl/ )



ZNAM OSOBĘ, KTÓRA DOŚWIADCZA PRZEMOCY. JAK MAM JEJ POMÓC?

Niezależnie od tego, czy jesteś członkiem rodziny, przyjaciółką, sąsiadem, koleżanką, nauczycielką… nie jest łatwo być świadkiem. Każdy reaguje na to zgodnie ze swoją wrażliwością, własną historią lub własnymi odniesieniami. To wywołuje mieszankę nierzadko sprzecznych emocji: gniew, bunt, bezradność, poczucie winy, smutek, nieporozumienie, strach …

Posłuchaj ich, one zmotywują cię do działania. Nie powinny one jednak prowadzić do wątpliwości, minimalizacji, osądzania lub dramatyzowania sytuacji, ani też do działania w imieniu innych osób.

Poświęć czas na przemyślenie tego, co zamierzasz zrobić i możliwych konsekwencji dla ofiary. Na przykład grozenie partnerowi może narazić ją na niebezpieczeństwo i represje z jego strony.

Temat przemocy w rodzinie to delikatna kwestia, często trudna do poruszenia dla osoby z zewnątrz: możesz mieć lęk, obawę, nie wiedzieć, jak rozpocząć rozmowę lub też możesz mieć nieprzyjemne uczucie przekraczania granic intymności pary.
Twoje wsparcie może być decydujące! Możemy Ci towarzyszyć i wspólnie zastanowić się z Tobą, aby przygotować rozmowę z ofiarą. Pamiętaj: daj tyle pomocy, ile w tej chwili możesz.
W razie potrzeby i niepewności, co robić: 

• zadzwoń do Niebieskiej Linii: 0 466 901 702 (po polsku)
• lub napisz na naszego maila:  epe.bruksela@gmail.com
  

Oto kilka porad:

• Rozpocznij dyskusję pod nieobecność partnera, w odpowiednim otoczeniu, w którym nie będzie Ci nikt przeszkadzać. 
• Może zdarzyć się tak, że jedna rozmowa może być niewystarczająca. 
• Odradzamy korzystanie ze środków komunikacji z ofiarą pozostawiających potencjalne ślady (e-maile, SMS-y, sieci społecznościowe itp.), ponieważ sprawca przemocy często monitoruje wszystkie te kanały.
• Odważ się zadawać pytania: w razie wątpliwości zapytaj osobę zainteresowaną. 
• Jeśli odpowiedzi są niejasne, poproś o więcej szczegółów. Możesz zauważyć pewne niespójności, chaos w jej wypowiedzi. 
• Postaraj się przyjąć postawę rozmowy z uprzejmością i życzliwością. Na przykład: „Jak ci idzie z twoim mężem, twoją żoną w domu teraz?” – „Mieliśmy kilka problemów, ale teraz jest lepiej” – „Jakie problemy? Wydajesz się bardziej zmęczona/y niż zwykle … jesteś też bardziej zestresowana/y, czy chciałbyś o tym porozmawiać? – „Nie, zapewniam cię”, że  jest dobrze ” -„ Cóż …nie nalegam. Jeśli kiedykolwiek będziesz potrzebować uważnego i dyskretnego ucha, jestem gotowa/y, żeby Ci pomóc. A jeśli wolisz specjalistyczną pomoc, wiem, gdzie ją znaleźć. Wystarczy, że dasz mi znać…
• Wyraź swoje poparcie, chęć pomocy bez narzucania jej. Być może ona nie zareaguje na to bezpośrednio … Daj jej czas, … ważne jest, aby pozostać dostępnym. W ten sposób budujesz zaufanie. 
• Nie zniechęcaj się! Zachowaj wyciągniętą rękę, którą może chwycić, gdy jest gotowa, uważne ucho, które może słuchać i wspierać ją, gdy tego potrzebuje.
• Uzbrój się w dużą dawkę cierpliwości: osoby doświadczające przemocy często wierzą, że “tym razem będzie inaczej”, że przemoc się skończy, że obiecanki sprawcy zostaną przez niego spełnione. Potrafią wycofać się z prośby o pomoc, zaprzeczyć wcześniejszym opowieściom czy chęci przerwania koła przemocy. Choć to trudne, jest to naturalna reakcja psychiczna ofiary przemocy. 
• Jeśli dana osoba zwierzy się, bądź wyrozumiała/y, słuchaj jej bez osądzania, ponieważ nie znasz wszystkich szczegółów sytuacji. Twoja rozmówczyni ma swoje powody: może to być strach przed zabraniem jej dzieci, domu, nawyków, standardu życia… Mogą to być  nawet groźby czynione przez sprawcę, niepewność, samotność, uczucia, jakie wciąż żywi do swojego partnera.

Przemoc domowa to złożony proces. Możesz mieć do czynienia z osobą bardzo emocjonalną, a jednak pozornie obojętną. Czasem wyraża ona przeciwstawne uczucia: miłość / nienawiść, chce uniknąć przemocy / chce pozostać przy osobie, którą kocha… Te sprzeczne odczucia są normalne. TO PRZEMOC JEST NIEDOPUSZCZALNA. Aby pomóc jej to zrozumieć, można te uczucia i zdarzenia nazywać po imieniu, wprost, np.: “To co on zrobił to jest przemoc”, “Doświadczyłeś przemocy, to jest jego odpowiedzialność”. Ona wie, że coś jest nie tak, ale nie potrafi zdać sobie z tego sprawy… Czasem jest tak skołowana, że nie jest pewna, czy jej ocena sytuacji jest prawidłowa.
WYJŚCIE Z CISZY JEST PIERWSZYM KROKIEM.

Aby komuś pomóc, musisz wiedzieć, czego potrzebuje. W rozmowie moższesz zapytać, czy pokrzywdzona potrzebuje: 

• Być bezpieczną w najtrudniejszych chwilach?
• Mieć chwilę wytchnienia?
• Dowiedzieć się o ich prawach?
• Porozmawiać i wyjść z izolacji?
• Na chwilę schronić się w twoim domu? Jeśli tak, zaoferuj to, jeśli jesteś na to gotowa / gotowy.
  

Ważne, aby uszanować tempo osoby którą wspierasz i NIE PODEJMOWAĆ ZA NIĄ żadnych decyzji. Ona wie najlepiej, na co w danej chwili może się zdecydować.
Zaproponuj, aby wykonała obdukcję w lekarza. W razie potrzeby pomóż jej zachować dowody (zaświadczenie lekarskie itp.), może kiedyś będzie ich potrzebować. Jeśli trzeba i jesteś na to gotowa/y zaproponuj, że przechowasz dokumenty u siebie.

CZEGO NIE ROBIĆ?

• NIE wątp
• NIE zaprzeczaj
• NIE minimalizuj przemocy

Tę osobę należy traktować poważnie i wierzyć JEJ, aby wesprzeć jej ocenę sytuacji, wesprzeć jej nadszarpnięte poczucie własnej wartości i sprawczości. To ONA wie, co się dzieje u niej w domu.

Mówienie o sobie, o swoim cierpieniu nie jest łatwe. Może się bać, wstydzić lub czuć się samotna. Uspokój ją i zapewnij jej poufność swoich słów, jeśli ona o to poprosi. Jeśli to cię obciąża i nie wiesz, jak poradzić sobie z tym emocjonalnym „ciężarem”, możesz skontaktować się z tymi numerami: 

0 466 901 702 Niebieska Linia, po polsku 

0 800 300 30 po francusku Bruksela i Wallonia

1712  po angielsku i niderlandzku Flandria

 Będziemy cię wspierać w miarę naszych możliwości!

Pamiętaj: NIC nie usprawiedliwia PRZEMOCY ! 

PRZEMOC nie jest żadnym rozwiązaniem!

Ona jedynie zaostrza sytuację: relacja małżeńska z partnerem / partnerką pogarsza się i dotyka dzieci (nawet jeśli nie są one obecne podczas scen przemocy pomiędzy dorosłymi i nie są poddane bezpośrednio przemocy fizycznej). Jeśli ona / on cierpi, to cierpią także dzieci, które bardzo dobrze wyczuwają, że dzieje się coś bardzo złego i są przez to narażone na traumę. 

Pamiętaj: TYLKO SPRAWCA przemocy ponosi wyłączną odpowiedzialność za swoje działania. Ofiara odpowiedzialna za swoje bezpieczeństwo i bezpieczeństwo swoich dzieci. Oczywiście partner jest również odpowiedzialny za dobre samopoczucie i bezpieczeństwo swoich dzieci, jednak kiedy jest przemocowcem, może mieć zaburzoną ocenę tego, co jest bezpieczne dla nich.